Ludzie, zwracając uwagę na właściwości ziół rosnących w pobliżu, nadali tej roślinie nazwę świetlik. Nazywana jest także oczodołem, trawą oczną lub nawet ziołem ocznym. Dzieje się tak, ponieważ była ona wcześniej skutecznie stosowana w leczeniu chorób oczu.
Dzisiaj, kiedy obciążenie ludzkiego układu wzrokowego wzrosło kilkakrotnie, informacja o tym, jak stosować świetlik lekarski (łac. Euphrasia officinalis) znów stała się aktualna.
Przed zastosowaniem leków do oczu zaleca się konsultację ze specjalistą.
Świetlik można znaleźć niemal wszędzie: w Rosji, Białorusi, Ukrainie, Mołdawii – na łąkach, nieużytkach, przy drogach. Ale szczególnie lubi pastwiska i pola uprawne ze zbożami.
Rolnicy nie lubią, gdy na ich ziemiach pojawia się świetlik – słusznie uważany jest za chwast, a na dodatek pasożytuje na korzeniach roślin uprawnych, oplatając je swoimi korzeniami i pobierając z nich dodatkowe substancje oraz wilgoć.
Będąc rośliną jednoroczną, zmuszona jest do aktywnego rozmnażania się poprzez wysiewanie dużej liczby nasion z owoców torebki, a walka z nią niekiedy pozostaje bezskuteczna. Jednocześnie świetlik prezentuje się bardzo atrakcyjnie na indywidualnych plantacjach.
Świetlik rośnie jako mały okaz – dorasta do 15 cm wysokości. Liście trawy są również małe, jajowate, bez owłosienia, z wyraźnie widocznymi ząbkami. Łodyga jest wzniesiona, słabo rozgałęziona i naga w dolnych węzłach.
Drobne kwiaty, zebrane w gęste kwiatostany, mają piękną barwę – na białym tle wyraźnie wyróżnia się żółta plamka, a wokół niej rozsiane są fioletowe paski. Godny uwagi jest także kształt kwiatów – jest on zygomorficzny, czyli symetryczny względem tylko jednej osi. Górna „warga” kwiatu jest wygięta ku górze, a dolna jest podzielona na 3 płaty i schodząca ku ziemi.
Właściwości lecznicze świetlika lekarskiego
Górna część ziela – kwiaty i liście – jest wykorzystywana w celach leczniczych. Ich fitochemia nie została dostatecznie zbadana przez oficjalną naukę, jednak niektóre badania wykazały, że zawierają one:
- garbniki (związki o działaniu ściągającym i bakteriobójczym);
- irydoidy – aukubina, katalpol (związki metabolitowe o szerokim spektrum aktywności biologicznej);
- flawonoidy – kwercetyna, apigenina (wywierają różnorodne działanie farmakologiczne na organizm człowieka);
- kwasy organiczne – kawowy, ferulowy (wykazują działanie rakotwórcze, immunomodulacyjne i przeciwzapalne);
- makro- i mikroelementy – krzem, magnez, cynk, chrom i inne (uczestniczą, a często są katalizatorami, w procesach redukcji i syntezy).
Wartość świetlika lekarskiego, w zależności od rodzaju zawartych w nim substancji, określa się zatem jako dość wysoką. Aby ją zachować, roślinę zbiera się w okresie od czerwca do września, kiedy kwitnie. Warto wyrwać go w całości, gdyż wszystkie części świetlika nadają się do celów leczniczych.
Podobnie jak każdy inny materiał roślinny, natychmiast po zbiorze należy go posegregować i rozłożyć cienką warstwą w miejscu otwartym, ale zawsze w zacienionym. Gotowy surowiec obawia się nadmiaru wilgoci w powietrzu, dlatego należy go zapakować w gruby papier i przechowywać w suchym, wentylowanym miejscu.
Zastosowanie świetlika lekarskiego w terapii
Na podstawie informacji zgromadzonych przez ludzi, świetlik lekarski ma kilka rodzajów efektów:
Kontynuuj na następnej stronie
